3.2 Οι συναρτήσεις (functions) στη JavaScript

Οι συναρτήσεις (functions) στη JavaScript είναι ένα τμήμα κώδικα που εκτελεί μια συγκεκριμένη εργασία όταν καλείται. Οι συναρτήσεις χρησιμοποιούνται για την οργάνωση και την επαναχρησιμοποίηση κώδικα.

Μια συνάρτηση στη JavaScript ορίζεται με τη χρήση της λέξης-κλειδιού function, ακολουθούμενη από το όνομα της συνάρτησης και παρενθέσεις που περιέχουν τυχόν παράμετρους. Ο κώδικας που ανήκει στη συνάρτηση είναι τοποθετημένος μέσα σε αγκύλες { }.

Ας δούμε ένα παράδειγμα:

function greet(name) {
  console.log("Hello, " + name + "!");
}

greet("John"); // Κλήση της συνάρτησης greet με την παράμετρο "John"
greet("Alice"); // Κλήση της συνάρτησης greet με την παράμετρο "Alice"

Στο παράδειγμα αυτό, ορίζουμε τη συνάρτηση greet η οποία παίρνει ένα όρισμα με το όνομα name. Ο κώδικας μέσα στη συνάρτηση εκτελείται όταν η συνάρτηση καλείται. Η εντολή console.log() χρησιμοποιείται για να εκτυπωθεί ένα μήνυμα καλωσορίσματος με το όνομα που περνιέται ως παράμετρος. Στο παράδειγμα, καλούμε τη συνάρτηση greet δύο φορές, με τις παραμέτρους “John” και “Alice” αντίστοιχα.

Οι συναρτήσεις μπορούν να έχουν επίσης επιστρεφόμενη τιμή χρησιμοποιώντας τη δήλωση return. Η τιμή που επιστρέφεται μπορεί να αξιοποιηθεί από τον κώδικα που καλεί τη συνάρτηση.

Η σύνταξη μιας συνάρτησης στη JavaScript ακολουθεί την παρακάτω μορφή:

function functionName(parameter1, parameter2, ...) {
  // Κώδικας που εκτελείται όταν καλείται η συνάρτηση
  // Εδώ μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τους παραμέτρους
  // Και να εκτελέσετε διάφορες ενέργειες
  return result; // Επιστρέφει το αποτέλεσμα (προαιρετικό)
}

Η σύνταξη περιλαμβάνει τα εξής στοιχεία:

• Η λέξη-κλειδί function που δηλώνει ότι ορίζεται μια συνάρτηση.
• Το όνομα της συνάρτησης (functionName στο παράδειγμα) που μπορείτε να το προσαρμόσετε ανάλογα με τις ανάγκες σας.
• Οι παράμετροι (parameter1, parameter2, …) που αντιπροσωπεύουν τις τιμές που μπορούν να περάσουν στη συνάρτηση κατά την κλήση της (προαιρετικό).
• Ο κώδικας που εκτελείται όταν καλείται η συνάρτηση, ο οποίος περικλείεται από αγκύλες { }.
• Η δήλωση return (προαιρετική) για την επιστροφή μιας τιμής από τη συνάρτηση.

[adinserter block=”2″]

Μετά τον ορισμό της συνάρτησης, μπορείτε να την καλέσετε χρησιμοποιώντας το όνομά της, ακολουθούμενο από παρενθέσεις που περιέχουν τις παραμέτρους που θέλετε να περάσετε (εάν υπάρχουν).

functionName(argument1, argument2, ...);

Στο παράδειγμα παρακάτω, ορίζουμε τη συνάρτηση addNumbers που παίρνει δύο παραμέτρους (num1 και num2) και επιστρέφει το άθροισμά τους:

function addNumbers(num1, num2) {
  var sum = num1 + num2;
  return sum;
}

var result = addNumbers(10, 20);
console.log(result); // Εκτύπωση του αποτελέσματος

Στο παράδειγμα αυτό, καλούμε τη συνάρτηση addNumbers με τις παραμέτρους 10 και 20 και αποθηκεύουμε το αποτέλεσμα στη μεταβλητή result. Έπειτα εκτυπώνουμε τη μεταβλητή result που περιέχει το άθροισμα των δύο αριθμών.

Όταν η JavaScript φτάσει σε μια δήλωση return, η συνάρτηση θα σταματήσει να εκτελείται.

Εάν η συνάρτηση κλήθηκε από μια δήλωση, η JavaScript θα “επιστρέψει” για να εκτελέσει τον κώδικα μετά την κλήση της συνάρτησης.

Οι συναρτήσεις συνήθως υπολογίζουν μια τιμή επιστροφής. Η τιμή επιστροφής “επιστρέφεται” πίσω στον “καλούντα” (caller) της συνάρτησης.

Ας δούμε ένα παράδειγμα:

function multiply(a, b) {
  var result = a * b;
  return result;
}

var product = multiply(5, 3);
console.log(product); // Εκτύπωση του αποτελέσματος

Στο παράδειγμα αυτό, η συνάρτηση multiply πολλαπλασιάζει δύο αριθμούς και επιστρέφει το γινόμενό τους. Καλούμε τη συνάρτηση με τις παραμέτρους 5 και 3 και αποθηκεύουμε το αποτέλεσμα στη μεταβλητή product. Έπειτα εκτυπώνουμε τη μεταβλητή product που περιέχει το γινόμενο των δύο αριθμών.

Ο τελεστής () καλεί (εκτελεί) μια συνάρτηση. Χρησιμοποιείται για να εκτελέσει τον κώδικα που ανήκει στη συνάρτηση και να επιστρέψει το αποτέλεσμα (εάν υπάρχει).

Για να καλέσετε μια συνάρτηση, χρησιμοποιήστε τη σύνταξη functionName() όπου functionName είναι το όνομα της συνάρτησης που θέλετε να καλέσετε. Εάν η συνάρτηση δέχεται παραμέτρους, μπορείτε να τις περάσετε μέσα στις παρενθέσεις.

Ας δούμε ένα παράδειγμα:

function sayHello() {
  console.log("Hello!");
}

sayHello(); // Κλήση της συνάρτησης sayHello

Στο παράδειγμα αυτό, η συνάρτηση sayHello απλώς εκτυπώνει το μήνυμα “Hello!”. Χρησιμοποιούμε τον τελεστή () για να καλέσουμε τη συνάρτηση και να εκτελέσουμε τον κώδικά της.

Εάν η συνάρτηση δέχεται παραμέτρους, μπορείτε να τις περάσετε μέσα στις παρενθέσεις κατά την κλήση της συνάρτησης. Για παράδειγμα:

function greet(name) {
  console.log("Hello, " + name + "!");
}

greet("John"); // Κλήση της συνάρτησης greet και πέρασμα της παραμέτρου "John"

Στο παράδειγμα αυτό, η συνάρτηση greet δέχεται μια παράμετρο με όνομα name. Καλούμε τη συνάρτηση με την τιμή “John” ως παράμετρο, έτσι ώστε να εκτελεστεί ο κώδικας της συνάρτησης με αυτήν την τιμή.

Όταν καλείτε μια συνάρτηση με μη έγκυρες παραμέτρους ή με λανθασμένο αριθμό παραμέτρων, μπορεί να επιστρέψει μη αναμενόμενα αποτελέσματα.

[adinserter block=”3″]

Κατά την κλήση μιας συνάρτησης, η τιμή που περνάτε σαν παράμετρο πρέπει να είναι συμβατή με τις αναμενόμενες παραμέτρους της συνάρτησης. Εάν δεν τηρηθεί αυτή η αρμονία, ο κώδικας μέσα στη συνάρτηση μπορεί να παράγει ανεπιθύμητα αποτελέσματα ή να προκαλέσει σφάλματα.

Ας δούμε ένα παράδειγμα:

function multiply(a, b) {
  return a * b;
}

var result = multiply(5); // Λανθασμένος αριθμός παραμέτρων
console.log(result); // Εκτύπωση του αποτελέσματος

Στο παράδειγμα αυτό, η συνάρτηση multiply αναμένει δύο παραμέτρους, αλλά καλείται με μόνο ένα όρισμα. Αυτό θα οδηγήσει σε μη αναμενόμενα αποτελέσματα, καθώς η συνάρτηση θα πολλαπλασιάσει την πρώτη παράμετρο (5) με την δεύτερη παράμετρο (undefined). Αυτό θα οδηγήσει σε αποτέλεσμα NaN (Not a Number), καθώς η πολλαπλασιαστική λειτουργία δεν είναι ορισμένη για τη συνδυασμό αριθμού και undefined.

Για να αποφύγετε τα λανθασμένα αποτελέσματα, είναι σημαντικό να περνάτε τις σωστές παραμέτρους στη συνάρτηση, σύμφωνα με τις αναμενόμενες παραμέτρους και τον τύπο τους.

Όταν προσπαθείτε να αποκτήσετε πρόσβαση σε μια συνάρτηση χωρίς τη χρήση του τελεστή (), επιστρέφεται η ίδια η συνάρτηση και όχι το αποτέλεσμα της εκτέλεσής της.

Ας δούμε ένα παράδειγμα:

function add(a, b) {
  return a + b;
}

var sum = add;
console.log(sum); // Εκτύπωση της συνάρτησης

var result = sum(5, 3); // Κλήση της συνάρτησης χωρίς τη χρήση του τελεστή ()
console.log(result); // Εκτύπωση του αποτελέσματος

Στο παράδειγμα αυτό, αποθηκεύουμε τη συνάρτηση add στη μεταβλητή sum χωρίς τη χρήση των παρενθέσεων (). Όταν εκτυπώνουμε τη μεταβλητή sum, επιστρέφεται η ίδια η συνάρτηση.

Για να εκτελέσουμε τη συνάρτηση και να πάρουμε το αποτέλεσμα, πρέπει να χρησιμοποιήσουμε τις παρενθέσεις () κατά την κλήση της συνάρτησης. Στο παράδειγμα, χρησιμοποιούμε τη μεταβλητή sum ως συνάρτηση, περνώντας τις παραμέτρους 5 και 3 μέσα στις παρενθέσεις. Αυτό επιστρέφει το αποτέλεσμα της πρόσθεσης και το αποθηκεύουμε στη μεταβλητή result.

Οι συναρτήσεις μπορούν να χρησιμοποιηθούν με τον ίδιο τρόπο που χρησιμοποιείτε μεταβλητές, σε όλους τους τύπους τύπους τύπους τύπους τύπους, εκχωρήσεις και υπολογισμούς.

Μπορείτε να αντιμετωπίσετε μια συνάρτηση ως μια μεταβλητή και να τη χρησιμοποιήσετε σε διάφορες φόρμουλες, αναθέσεις και υπολογισμούς. Αυτό γίνεται δυνατόν λόγω του ότι στη JavaScript, οι συναρτήσεις είναι αντικείμενα πρώτης τάξης (first-class objects).

Ας δούμε μερικά παραδείγματα:

function add(a, b) {
  return a + b;
}

function subtract(a, b) {
  return a - b;
}

var x = add(5, 3); // Αντιστοίχιση του αποτελέσματος της πρόσθεσης στη μεταβλητή x
console.log(x); // Εκτύπωση του αποτελέσματος

var y = subtract(10, 4); // Αντιστοίχιση του αποτελέσματος της αφαίρεσης στη μεταβλητή y
console.log(y); // Εκτύπωση του αποτελέσματος

var result = add(x, y); // Χρήση των συναρτήσεων ως μεταβλητών σε μια έκφραση
console.log(result); // Εκτύπωση του αποτελέσματος

Στο παράδειγμα αυτό, ορίζουμε δύο συναρτήσεις add και subtract που εκτελούν τις πράξεις της πρόσθεσης και αφαίρεσης αντίστοιχα. Στη συνέχεια, χρησιμοποιούμε τις συναρτήσεις ως μεταβλητές στις εκφράσεις var x = add(5, 3) και var y = subtract(10, 4) για να αποθηκεύσουμε τα αποτελέσματα των πράξεων στις μεταβλητές x και y αντίστοιχα. Τέλος, χρησιμοποιούμε τις μεταβλητές x και y στην έκφραση var result = add(x, y) για να υπολογίσουμε το άθροισμα τους και να το αποθηκεύσουμε στη μεταβλητή result.

Οι μεταβλητές που δηλώνονται εντός μιας συνάρτησης στη JavaScript, γίνονται τοπικές (local) στη συνάρτηση.

Οι τοπικές μεταβλητές μπορούν να προσπελαστούν μόνο από την εσωτερική περιοχή της συνάρτησης και δεν είναι ορατές έξω από αυτήν.

Ας δούμε ένα παράδειγμα:

function myFunction() {
  var x = 5; // Ορισμός της τοπικής μεταβλητής x

  console.log(x); // Εκτύπωση της τοπικής μεταβλητής x
}

myFunction(); // Κλήση της συνάρτησης
console.log(x); // Προσπάθεια προσπέλασης της τοπικής μεταβλητής εκτός της συνάρτησης

Στο παράδειγμα αυτό, ορίζουμε μια συνάρτηση myFunction που περιέχει μια τοπική μεταβλητή x με τιμή 5. Μέσα στη συνάρτηση, μπορούμε να εκτυπώσουμε την τιμή της μεταβλητής x με τη χρήση της console.log(x).

Όμως, όταν προσπαθούμε να προσπελάσουμε τη μεταβλητή x εκτός της συνάρτησης, όπως στην γραμμή console.log(x), θα λάβουμε ένα σφάλμα. Αυτό συμβαίνει επειδή η μεταβλητή x είναι ορατή (visible) μόνο μέσα στη συνάρτηση myFunction και δεν μπορεί να προσπελαστεί εκτός αυτής.

Οι τοπικές μεταβλητές είναι χρήσιμες για την οργάνωση του κώδικα και την αποφυγή συγκρούσεων μεταξύ μεταβλητών που μπορεί να έχουν οριστεί σε διαφορετικούς περιβάλλοντες ή περιοχές του κώδικα.